Akdeniz Bölgesi Tarım Sektöründe Acil Çözüm Önerileri
Akdeniz Bölgesi Tarım Sektöründe Acil Çözüm Önerileri
Müjde DEMİR Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) tarafından düzenlenen Akdeniz Bölgesi İstişare Toplantısı, Başkan M. Rifat Hisarcıklıoğlu’nun başkanlığında Ankara’da gerçekleştirildi. Akdeniz Bölgesi’ndeki Oda ve Borsaların yönetim kurulu başkanlarının katıldığı toplantıya, Tarsus Ticaret Borsası adına Yönetim Kurulu Başkanı Mustafa Teke katıldı. Başkan Teke, toplantıda bölgenin tarım sektörüne ilişkin temel sorunlarını ve çözüm önerilerini içeren 6 başlıktan oluşan kapsamlı bir rapor sundu.
Toplantıda, küresel ısınma ve iklim değişikliğinin bölgedeki tarımsal verim ve kaliteyi ciddi şekilde etkilediği vurgulandı. Teke, Türkiye’nin 2040 yılında “çok yüksek su stresi” yaşayan 27. ülke konumuna yükseleceğini belirtti ve tarımsal sulamanın artık nöbetleşe yapıldığını ifade etti. Bu durum, tarım sektöründe sürdürülebilirlik açısından büyük bir tehdit oluşturmaktadır.
Su Yönetimi ve Tarımsal Sürdürülebilirlik
Başkan Teke, su kaynaklarının sürdürülebilir yönetimi konusunda acil adımlar atılması gerektiğini vurguladı. Çözüm önerileri arasında vahşi sulamanın tamamen kaldırılması, modern sulama sistemlerinin yaygınlaştırılması ve kapalı devre sulama sistemlerine geçiş yer aldı. Bu öneriler, tarımda verimliliği artırmak ve su kaynaklarını daha etkin kullanmak amacıyla önem taşımaktadır.
Ürün deseninin havzalardaki su durumu dikkate alınarak planlanması gerektiğini belirten Teke, su hasadı yatırımlarının kamu altyapı planlarına dâhil edilmesi gerektiğini ifade etti. Bu adımlar, tarım sektörünün geleceği için kritik öneme sahiptir. Su yönetimi, tarımsal üretimin sürdürülebilirliği açısından hayati bir konudur.
İşgücü Sorunları ve Çözüm Önerileri
Tarsus olarak 2 yıldır, hatta neredeyse tüm Akdeniz bölgesinde tarımda çalışan işçilerin sorunlarının ulusal basına dahi yansıdığına dikkat çeken Teke, “Bu konuyla ilgili Ocak Ayı Meclisimizde de istişarede bulunduk” dedi. Tarımda çalışan işçilerin ücretleri ve çalışma saatlerini düzenleyecek bir yönetmeliğe ihtiyaç duyulduğu ifade edildi.
Teke, Türkiye’nin ihtiyaç duyduğu işgücünün öncelikle yerli işgücünden karşılanması gerektiğini, bunun mümkün olmaması halinde uluslararası işgücünün tamamlayıcı etkisinden faydalanılması gerektiğini vurguladı. Bu bağlamda, nitelikli yatırımcı ve iş gücünün ülkeye çekilmesi önemlidir. Tarım sektöründe iş gücü arzının sınırlı kalması, yabancı iş gücünden faydalanma gerekliliğini doğurmuştur.
Zirai Don ve İhracat Sorunları
Bölgede yaşanan zirai donun etkisinin sadece bu ile sınırlı kalmayacağını belirten Teke, “Önümüzdeki en az iki yıl biz bunun zararını çekeceğiz” dedi. Üreticilerin kamudan ek destekler talep ettiğini ve Ziraat Bankası başta olmak üzere bütün bankalardan borçların faizsiz ertelenmesi gerektiğini ifade etti.
Zirai donla birlikte ihracatçıların pazar kaybı ve kaliteli ürüne ulaşımının da sıkıntıya girdiğine atıfta bulunan Teke, “Ülkemizden ihraç edilen taze sebze ve meyve numunelerinde yapılan analiz ücretleri 01/01/2025 tarihinden itibaren yeniden düzenlenmiştir” dedi. Bu durum, ihracatçı açısından maliyet artışına neden olmaktadır ve sektör üzerindeki baskıyı artırmaktadır.
Mevsimlik Tarım İşçileri ve Çalışma Koşulları
Başkan Teke, mevsimlik tarım işçilerinin ücret ve çalışma sürelerindeki belirsizliklerin son yıllarda iş bırakma eylemlerine dönüştüğünü ifade etti. Bu durum, hem üretici hem de ihracatçı üzerinde ciddi baskılar yaratmaktadır. Yasal düzenlemelerle işçilerin asgari brüt ücret üzerinden çalıştırılmasının sağlanması gerektiği vurgulandı.
Ayrıca, azami ücret sınırının belirlenmesi ve günlük çalışma saatlerinin iş kanunu ile uyumlu hale getirilmesi gerektiği kaydedildi. Bu düzenlemeler, tarım sektörünün sürdürülebilirliği ve iş gücü verimliliği açısından önemlidir. Tarımda yaşanan sorunların çözümü, tüm paydaşların iş birliği ile mümkün olacaktır.
